Er zijn twee soorten gemiddelden die je vaak tegenkomt: het rekenkundige gemiddelde en het gewogen gemiddelde. In dit artikel leggen we uit wat het verschil is en wanneer je welke gebruikt.
Een rekenkundig gemiddelde is het 'gewone' gemiddelde dat je kent. Je telt alle cijfers op en deelt door het aantal. Elk cijfer telt even zwaar mee.
Rekenkundig gemiddelde = (cijfer1 + cijfer2 + ... + cijferN) / N
Voorbeeld: Je hebt een 12, 14 en 16. Het gemiddelde is (12 + 14 + 16) / 3 = 14/20
Bij een gewogen gemiddelde tellen sommige cijfers zwaarder mee dan andere. Elk cijfer wordt vermenigvuldigd met een gewicht voordat je het gemiddelde berekent.
Gewogen gemiddelde = Σ(cijfer × weging) / Σ(weging)
Voorbeeld: Examen 12/20 (weging 3), toets 16/20 (weging 1). Gemiddelde = (12×3 + 16×1) / (3+1) = 52/4 = 13/20
Het kernverschil is:
- Rekenkundig gemiddelde: Alle cijfers zijn gelijk - tellen even zwaar
- Gewogen gemiddelde: Sommige cijfers tellen meer mee - hebben meer invloed
- Bij gelijke wegingen geeft het gewogen gemiddelde hetzelfde resultaat als het rekenkundige
- Alle onderdelen zijn even belangrijk
- Snelle berekening zonder wegingen
- Temperatuur, snelheid, of andere meetwaarden
- Schoolcijfers met verschillende wegingen (examens vs. taken)
- Universiteit met ECTS-punten
- Beleggingsrendementen of andere financiële berekeningen
De meeste Belgische scholen gebruiken een gewogen gemiddelde. Examens tellen vaak zwaarder dan kleine toetsen of taken.
Aan de universiteit worden ECTS-punten (studiepunten) gebruikt als wegingsfactor. Een vak van 6 ECTS telt dubbel zo zwaar als een vak van 3 ECTS.
Controleer altijd de wegingen van je vakken in Smartschool of je cursusinformatie!
Onze calculator ondersteunt zowel gewogen als rekenkundige gemiddelden. Kies de modus die past bij jouw situatie.